نقد فمینیستی رمان «دل‌فولاد» اثر«منیرو روانی‌پور» با تمرکز بر مسأله‌ی «اشتغال»

نوع مقاله : مقاله‌ی پژوهشی استخراج از رساله و پایان‌‌‌‌نامه

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه ایلام . ایران

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه ایلام.ایران

چکیده

چکیده
فمینیسم، باورداشتن به حقوق زنان و مبارزه در جهت دست­یابی به برابری اجتماعی، سیاسی و اقتصادی زن و مرد است. فمینیست­ها به ویژه در دهه­های اخیر، توجّه خاصّی به آثار ادبی داشته­اند؛ به طوری که بررسی تصویر زنان در آثار ادبی و نیز بازتاب تجربه­ها و عواطف زنانه در نوشته­های زنان از موضوعات مهمِّ نقد فمینیستی است. در نقد فمینیستی یک اثر می­توان به جنبه­های مختلف ستم­پذیری زنان پرداخت، یکی از محوریّترین این مباحث، «اشتغال زنان» است. در این جستار نیز به نقد فمینیستی رمان «دل­فولاد» اثر منیرو روانی­پور از بعد «اشتغال» به روش پژوهش کیفی و بر مبنای تحلیل محتوای داده­های رمان پرداخته­ایم. در ابتدا به بیان کلّیّاتی در مورد خانواده و اشتغال از منظر جامعه­شناسی و نیز از نظرگاه فمینیستی پرداخته ­شده و دیدگاه­های مختلف فمینیست­ها در این ارتباط مطرح و سپس اثر یادشده، از این زاویه، نقد و تحلیل شده است. بنابریافته­های این پژوهش، این اثر، دارای جنبه­های قابل توجّهی از منظر نقد فمینیستی به ویژه از بعد اشتغال است. با توجّه به محوریّت اشتغال زن در این اثر و پرداختن نویسنده به جنبه­های مثبت اشتغال و توصیفات تحسین­آمیز از ابعاد شخصیّتی زن شاغل در آن، می­توان چنین نتیجه گرفت که نظر روانی­پور در مورد زن و حضور اجتماعی و همچنین اشتغال او به آرای آن دسته از فمینیست­هایی که راه حلِّ برو­ن­رفت زنان از ظلم و ستم را «اشتغال زن» معرّفی می­کنند، نزدیک است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • منابع

    - آبوت، پاملا و والاس، کلر. (1393). جامعه­شناسی زنان. منیژه نجم عراقی. چاپ یازدهم. تهران: نشر نی.

    - اسحاق­حسینی، سیّداحمد. (1382). مجموعه مقالات زنان؛ مشارکت و برنامه­ریزی برای توسعه پایدار. تهران: برگ­زیتون. صص (185-190).

    - اسحاقیان، جواد. (1394). بوطیقای نو و خوانش فمینیستی. تهران: شرکت نقد افکار.

    - باقری، خسرو. (1382). مبانی فلسفی فمینیسم. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دفتر برنامه­ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی.

    - تانگ، رزماری. (1396). درآمدی جامع بر نظریّه­های فمینیستی. منیژه نجم عراقی.چ (6)، تهران: نشر نی.

    - دهخدا، علی­اکبر. (1377). لغت­نامه‌ی فارسی. زیر نظر محمّد معین و سیّدجعفر شهیدی، تهران: مؤسسه‌ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

    - روانی­پور، منیرو. (1371). دل­فولاد. چ (2). تهران: انتشارات نیلوفر.

    - رودگر، نرگس. (1388). فمینیسم؛ تاریخچه، نظریّات، گرایش­ها، نقد. تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.

    - صادقی­شهپر، رضا و حجّار، راضیه. (1392). «نقد فمینیستی رمان «سگ» و «زمستان ­بلند». ادب­پژوهی. ش (26). صص (73 – 94).

    - عاملی رضایی، مریم. (1392). سیمای خانواده در رمان فارسی دهه­ی شصت. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

    - فریدان، بتی. (1392). رازوری زنانه. فاطمه صادقی و همکاران. تهران: نشر نگاه معاصر.

    - کبیر، نایلا و همکاران. (1389). توانمندی زنان؛ نقدی بر رویکردهای رایج توسعه. تهران: دفتر نشرآگه.

    - مشیرزاده، حمیرا. (1383). مقدّمه­ای بر مطالعات زنان. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دفتر برنامه­ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی.

    - مک لافین، جک. (1389). زنان و نظریّه‌ی اجتماعی و سیاسی. تهران: نشر شیرازه.

    - میرعابدینی، حسن. (1383). صد سال داستان‌نویسی ایران. ج (4). تهران: نشر چشمه.

    • Beasley, Chris (1999). What is Feminism? New York: Sage. pp. 3–1

    https:/ / fa.m.wikipedi.org-

پژوهش‌نامه‌ی مکتب های ادبی
دوره 4، شماره 11
مهر 1399
صفحه 124-144

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار