تحلیل مهم‌ترین بن‌مایه‌های رئالیستی متأثّر از محیط غرب در رمان «کارت‌پستال» از آثار مهم ادبیّات مهاجرت

نویسندگان

1 زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد،ایران

2 زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، ایران

چکیده

چکیده:
 رئالیسم از رایج­ترین مکاتب ادبیّات معاصر به شمار می­رود که اغلب نویسندگان با اصول و روش‌های آن به بیان مسائل و معضلات اجتماعی انسان مدرن در عصر جدید می­پردازند. رمان «کارت‌پستال» نیز به سبب داشتن بن­مایه­های رئالیستی که بیشتر متأثّر از فضای عینی و ذهنی نویسنده‌ی مهاجر و محیط غرب است، در زمره‌ی آثار برجسته‌ی رئالیستی و ادبیّات مهاجرت قرار گرفته است. در این پژوهش، نویسنده به ارائه و تحلیل بن­مایه­های رئالیستی و تطبیق آن با ساز و کارهای متن توجّه می‌کند. از آنجایی که روح­انگیز شریفیان مانند همه‌ی نویسندگان مهاجر به بازگو کردن مسائل اجتماعی روز دنیای غرب و معضلاتی که فرد، پس از مهاجرت پُشت سر می­گذارد، توجّه دارد، در این اثر می­توان نمودهایی از مدرنیته را مانند فردگرایی، فمنیسم، نوستالژی، بحران هویّت، ناامیدی، ملال و تنهایی که ازجمله ویژگی­های مهم مکتب رئالیستی، تجربه‌ی مهاجرت و تناقض­های ذهنی نویسنده است، مشاهده و تحلیل کرد. در نتیجه‌ی این تحلیل و تبیین، هم میزان تأثیر تجربه‌ی مهاجرت و محیط بر رمان، آشکار می­شود و هم با ویژگی­های یک اثر رئالیستی ادبیّات مهاجرت بیشتر آشنا می‌شویم.

کلیدواژه‌ها


  • منابع

    • ابوت، پاملا، والاس، کلر (1381). درآمدی بر جامعه‌شناسی (نگرش­های فمنیستی)؛ ترجمه‌ی مریم خراسانی، حمید احمدی، چاپ دوم، تهران: دنیای مادر.
    • -اسونسن، لارسن (1396). فلسفه­ی ملال، ترجمه‌ی افشین خاکباز، چاپ چهارم، تهران: نشر نو.
    • -انصاری، عبدالمعبود (1369). ایرانیان مهاجر در ایالات متحده، ترجمه‌ی ابوالقاسم سری، تهران: نشر آگه.
    • -ایرانی، ناصر (1364). داستان: تعاریف، ابزارها و عناصر، تهران: کانون پرورش فکری کودکان.
    • -پرهام، سیروس (1362). رئالیسم و ضد رئالیسم در ادبیّات، چاپ هفتم، تهران: مؤسّسه‌ی انتشارات نگاه.
    • -پروینی، خلیل، قبادی، مصیب، ذوالفقاری، حسن (1391). «رئالیسم در سبک داستان‌نویسان فارسی و عربی»، دو ماه­نامه­ی جستارهای زبانی، دوره­ی 3، شماره­ی 3، صص 64-69.
    • -پیرسون، کریستوفر (1380). معنای مدرنیّت، گفتگو با آنتونی گیدنز، ترجمه‌ی علی اصغر سعیدی، تهران: انتشارات کویر.
    • -تفرشی مطلق، لیلا (1389). «مطالعات پسااستعماری در ادبیّات مهاجرت»، فصل‌نامه­ی تخصصی علوم سیاسی، شماره­ی10­، صص 222-211
    • -تندرو صالح، شاهرخ (1379). از غربتی به غربت دیگر، تهران: نشر مرمر.
    • توسّلی، غلامعبّاس (1380). جامعهشناسی دینی، تهران: انتشارات سخن.
    • -جهان‌بگلو، رامین (1386). موج چهارم، ترجمه‌ی منصور گودرزی، چاپ پنجم، تهران: نشر نی.
    • ____________ (1385). مدرن­ها، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
    • -خاتمی، احمد، تقوی، علی (1385). «مبانی و ساختار رئالیسم در ادبیّات داستانی»، مجله‌ی پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شماره­ی6، صص99-111.
    • -خدایار، ابراهیم (1387). «ادبیّات مهاجرت (بررسی مضامین شعر مهاجرت شاعران فارسی­گوی ماورءالنهر در قرن بیستم) »، فصلنامه‌ی مطالعات ملّی، 33، سال نهم، شماره­ی1، صص 45­­-27.
    • -رادفر، ابوالقاسم، حسن‌زاده میرعلی، عبدالله (1383). «نقد و تحلیل وجوه تمایز و تشابه اصول کاربردی مکتب­های ادبی رئالیسم وناتورالیسم»، پژوهش­های ادبی، شماره­ی 3، صص 44-29.
    • -رستمی، الهه، رضایی، احمد (1391). «بررسی و مقایسه­ی رئالیسم در عناصر داستانی دوستی خاله خرسه جمال‌زاده و زارصفر رسول پرویزی»، فصل‌نامه‌ی تخصّصی مطالعات داستانی، سال اوّل، شماره­ی 2، صص 18-33.
    • -رودگر، نرگس (1388). فمنیسیم، تاریخچه، نظریّات، گرایش­ها، نقد، چاپ دوم، تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
    • -سیّدحسینی، رضا (1391). مکتب­های ادبی، جلد اوّل، چاپ هفدهم، تهران: انتشارات نگاه.
    • -شریفیان، روح­انگیز (1390). کارت­پستال، چاپ پنجم، تهران: انتشارت مروارید.
    • -شیخ­الاسلامی، مه­زاد (1391). «بازسازی هویّت در ادبیّات مهاجرت ایتالیا»، تهران: پژوهش ادبیّات معاصر جهان، دوره­ی 17، شماره­ی 1، صص 55 –
    • -شیری، قهرمان (1387). مکتب­های داستان نویسی در ایران، تهران:‌ نشر چشمه.
    • -فلاح، غلامعلی، برمکی، سارا (1394). «بررسی و تحلیل متون مهاجرت فارسی با رویکرد روایت‌شناسی پسااستعماری»، تهران: دو فصل‌نامه­ی زبان و ادبیّات فارسی، سال 23، شماره­ی 79، صص169-191.
    • فورست، لیلیان، پیتر، اسکرین، (1376). ناتورالیسم، ترجمه‌ی حسن افشار، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
    • -کسرایی، محمّدسالار (1379). چالش سنّت و مدرنیته در ایران از مشروطه تا 1320، تهران: نشر مرکز.
    • -گرانت، دیمیان (1379). رئالیسم، ترجمه‌ی حسن افشار، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
    • -لوکاچ، جورج (1381). جامعهشناسی رمان، ترجمه­ی محمّد جعفر پوینده، تهران: نشر چشمه.
    • -________ (1373).پژوهشی در رئالیسم اروپایی، ترجمه‌ی اکبر افسری، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
    • -معیدفر، سعید (1379). جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی معاصر در ایران، تهران: سرزمین ما.
    • -وفایی، عبّاسعلی (1387). سفر در آینه، نقد و بررسی ادبیّات معاصر، تهران: انتشارات سخن.

    -هورنای، کارن (1386). تضادهای درونی ما، ترجمه­ی محمّدجعفر مصفّا، چاپ دوازدهم، تهران: بهجت.