The Study of Elements of Existentialism in the Novel of Didar by Mikhail Na’ima

Authors

Shahid Chamran University of Ahvaz

Abstract

Abstract
Men and their existential mysteries are of those most important issues which attracted the attention of many of men of letters in all ages. In Arabic literature in the same vein many men of letters reflected on men, their mysteries and feelings; those feelings and emotions which are sometimes sings of sadness, sorrow and despair. In this context, the authors of Mohjar movement turned to existential philosophy and reflected on human fate, striving to study their internal mysteries. Mikhail Na’ima is one of those practitioners of this tradition who turned to existential philosophy and depicted such images as death awareness, sin, anxiety, sorrow and despair which afflicted men on their way to freedom, growth and transcendence in his literary products, especially in his novel Didar. Therefore, the researchers of the present article, making use of descriptive-analytical method and utilizing existentialist thoughts and elements, tend to explore and investigate in Mikhail Na’ima’s novel Didar the representation of the close bond between evolution of human life and despair, sorrow, angst and loneliness. The results of the research demonstrates that Mikhail Na’ima was constantly mentally preoccupied with the thoughts of existential philosophy and that existentialism was outstandingly present in these five categories of angst, anxiety, sense of sin (guilt), transcendence and transition, thoughts of death and freedom in his novel Didar.

Keywords


  • منابع و مآخذ

    الف. منابع فارسی

    • افضلی، علی و فاطمه اعرجی. (1394). «خوانش اگزیستانسیالیستی رمان «ستاره‌ی آگوست» اثر صنع الله ابراهیم»، مجلّه‌ی ادب عربی، شماره‌ی 1، صص 23-40.
    • براهویی، محمّدحسین و محمّد شیخ. (1395). «بررسی تأثیر اندیشه‌ها و افکار لئون تولستوی بر میخائیل نعیمه»، تحقیقات جدید در علوم انسانی، شماره‌ی دوم، صص 139-150.
    • حسینی، رضا. (1376). «مکتب‌های ادبی»، تهران، انتشارات نگاه.
    • حیدریان شهری، احمدرضا و منیر زیبایی. (1393). «نمودهای فلسفه‌ی وجودگرایی در مجموعه‌ی داستانی «گفتگوی ناشنوایان» از جُرج سالم »، مجلّه‌ی نقد ادب معاصر عربی، شماره‌ی 6، صص 55-81.
    • خجسته، فرامرز و جعفر فسایی. (1394). «چوبک و اندیشه‌ی وجودی تحلیل داستان «انتری که لوتی‌اش، مُرده بود.» در پرتو فلسفه‌ی اگزیستانسیالیسم»، ادب‌پژوهشی، شماره‌ی سی و چهارم، صص 179-205.
    • خیّری، مهدیه و عیسی متّقی‌زاده. (1390). «آثار و مبانی فلسفه‌ی اگزیستانسیالیسم در آثار نجیب محفوظ با تکیه بر رمان «أولاد حارتنا»، پایان­نامه‌ی دوره‌ی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات عرب، دانشگاه تربیت مدرّس، دانشکده‌ی علوم انسانی.
    • زیبابی، منیر و احمدرضا حیدریان شهری. (1392). «بررسی تفکّرات وجودگرایی (اگزیستانسیالیسم) در ادبیّات معاصر سوریه «با تکیه بر داستان‌های صفدی، تامر، راهب و سالم»، پایان­نامه‌ی دکتری زبان و ادبیّات عرب، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده‌ی ادبیّات و علوم انسانی.
    • سارتر، ژان پل. (1361). «اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر»، ترجمه‌ی مصطفی رحیمی، تهران، انتشارات مروارید.
    • سلیمانی، جواد. (1394). «نقد دیدگاه‌های مکتب اگزیستانسیالیسم درباره‌ی هویّت انسان»، صص 49-68.
    • شریعتی، علی. (1357). «اگزیستانسیالیسم، علم و اسکولاستیک جدید»، قم، نشر عمار.
    • شعاعی، داریوش و هادی شعبانی چافجیری. (1396). «تحلیل عناصر داستان در رمان دیدار اثر میخائیل نعیمه»، پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات عرب، دانشگاه گیلان.
    • شیّا، محمّد شفیق. (1979). «فلسفه‌ی میخائیل نعیمه»، بیروت، مؤسّسه‌ی بحسون الثقافیه، ط1.
    • صفوی مقدّم، ناژین. (1390). «زمینه‌ها و پیشینه‌ی فلسفه‌های اگزیستانس و برخی برداشت‌های ناصواب»، غرب‌شناسی بنیادی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره‌ی اوّل، صص 39-54.
    • عزیزی‌پور، محمّد. (1388). «سخنی پیرامون ادبیّات مهجر»، دوماهنامه‌ی تبیان، شماره‌ی 31 مهرو آبان.
    • گودرزی لمراسکی، حسن. (1392). «اگزیستانسیالیسم در شعر یوسف الخال»، مجلّه‌ی ادب عربی، شماره‌ی 2، صص 175-192.
    • ماتیوز، اریک. (1378). «فلسفه فرانسه در قرن بیستم»، ترجمه‌ی محسن حکیمی. تهران، انتشارات ققنوس.
    • مسبوق، سیّدمهدی، علی عزیزی و حدیثه فرزبود. (1391). «اندیشه‌ی وحدت وجود در همس الجفون میخائیل نعیمه»، دوفصل‌نامه‌ی علمی-پژوهشی ادبیّات عرفانی دانشگاه الزهراء، شماره‌ی 6، صص 121-142.
    • مطهّری، مرتضی. (1383). «انسان کامل»، تهران، قم، انتشارات صدرا، چاپ سی و یکم.
    • معتمدی، غلامحسین. (1386). «انسان و مرگ»، تهران، نشر مرکز.
    • نوالی، محمود. (1386). «فلسفه‌های اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم تطبیقی»، تبریز، انتشارات دانشگاه تبریز.
    • «اگزیستانسیالیسم و روان پزشکی»، (بی­تا). ترجمه‌ی جواد نوربخش، عزّالدین معنوی، فیروز نقش تبریزی، تهران، انتشارات مجلّه‌ی ‌بهداشت درمانی.
    • وال، ژان آندره. (1345). «اندیشه هستی»، ترجمه‌ی باقر پرهام، تهران، انتشارات کتابخانه طهوری.

    ب. منابع عربی

    • اصلانی، سردار و افسانه خواجه گودری. (2012). «الحریّه‌ی الروحیّه‌ی فی منظر میخائیل نعیمه و طرق الوصول إلیها»، إضاءات نقدیه‌ی (فصلیه‌ی محکّمة)، العدد الثامن، صص 33-54.
    • بایزیدی، مجید، خلیل پروینی و کبری روشنفکر. (1395). «الحبّ الوجودی فی روایتی «جیل القدر» و «ثائر محترف» لمطاع صفدی»، مجلّه‌ی الجمعیّه‌ی الإیرانیه‌ی للغه‌ی العربیه‌ی و آدابها، فصلیّه‌ی علمیه‌ی محکمه، العدد 41، صص 19-38.
    • الخفاجی، محمّد عبد المنعم. (1995). «مدارس النقد الأدبی الحدیث»، القاهره، الدار المصریه‌ی اللبنانیه، الطبعه‌ی الأولی.
    • شریم، جوزیف. (1997). «المفرده فی القصه‌ی دراسه‌ی اسلوبیه- دلالیه‌ی نموذج میخائیل نعیمه و امیلی نصرالله».
    • شکیب انصاری، محمود. (1393). «تطور الأدب العربی المعاصر»، اهواز، انتشارات دانشگاه شهید چمران، چاپ ششم.

    نعیمه، میخائیل. (1999). «لقاء»، بیروت-لبنان، انتشارات نوفل، الطبعه‌ی الثالثه‌ی عَشرهَ.